Δεν ήθελα να πάω στη Λέσβο, το απέφευγα πολύ καιρό, παρόλο που λόγω δουλειάς μου είχε προταθεί κάποιες φορές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Δεν θέλω να πάω στη Λέσβο, απαντούσα. Τελικά, βρέθηκα στη Σκάλα Συκαμιάς πριν λίγες μέρες.
Βάρκες με πρόσφυγες πλησιάζουν την παραλία, μεσημέρι Πέμπτης. Βρίσκομαι εκεί παγωμένη να τις κοιτώ καθώς φτάνουν, με τους ανθρώπους να βγαίνουν στην ακτή κατά δεκάδες. Μούσκεμα, πατούν τη στεριά και αφού βεβαιωθούν ότι είναι όλοι καλά, αγκαλιάζονται και βγάζουν φωτογραφίες. Γελούν, κάνουν το σήμα της νίκης, τις στέλνουν στους δικούς τους. Είναι χαρούμενοι, σχεδόν λυτρωμένοι, που πατούν στεριά, που έφτασαν σώοι, που είναι όλοι εκεί χωρίς απώλειες. Προσπαθώ να συγκρατήσω τα δάκρυα μου, δεν είναι δάκρυα χαράς, αλλά λύπης για αυτό που έπεται. Το συναίσθημα με νικά για άλλη μια φορά. Γυρνώ το κεφάλι μου να μη με δουν και κλαίω με λυγμούς. Δεν τους λυπάμαι, τους θαυμάζω που τα κατάφεραν. Ντρέπομαι να με βλέπουν να λιγοψυχώ μπροστά τους καθώς εκείνοι, άξιοι και δυνατοί, κάνουν ένα ταξίδι ζωής και θανάτου. Ένα ταξίδι επιβίωσης, με όποιο κόστος. Γυρνώ και μπαίνω στη μάχη των στεγνών ρούχων. Μια μητέρα μου δίνει το μωρό της να το αλλάξω. Γαντζώνεται επάνω μου και πάμε στον πάγκο αλλαγής. Δεν ξέρω τι να κάνω. Δεν έχω εμπειρία από μωρά. Με περισσότερες κινήσεις και λιγότερες λέξεις προσπαθούμε να συνεννοηθούμε. Της δίνω το λάθος νούμερο πάνας, ευγενικά μου ζητάει μικρότερο, και αρκούμαι στο να ψάξω ρούχα, παπούτσια και σκουφάκι. Τα βρίσκω όλα. Το μωρό είναι πλέον στεγνό και καθαρό. Μια μικρή νίκη. Αναλαμβάνω το επόμενο μωρό. Και το επόμενο. Καμιά ώρα μετά είναι όλοι τους έτοιμοι να συνεχίσουν το ταξίδι.
Ένας λυγμός έχει ξεμείνει στο λαιμό. Ακολουθώ την πορεία τους, 70χλμ για τη Μόρια. Το πρώτο επίσημο hot spot στην Ελλάδα. Θα τους πάρει περίπου 2 μέρες για να φτάσουν εκεί με τα πόδια. Μια πορεία ντροπής, έτσι τη νιώθω. 70 χιλιόμετρα με 2 ενδιάμεσους επίσημους σταθμούς διεθνών και τοπικών φορέων, οι οποίοι πληρούν κατ’ ελάχιστα τις βασικές συνθήκες υγιεινής και ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Στόχος τους να φτάσουν το συντομότερο δυνατόν στο Κέντρο Ταυτοποίησης και Υποδοχής Αλλοδαπών, αυτός είναι ο επίσημος τίτλος, όπου θα χρειαστούν, το λιγότερο, άλλες 3 μέρες για να καταγραφούν. Αυτές τις 3 μέρες θα πρέπει να μείνουν εκεί, στη μέση του πουθενά, χωρίς κατάλυμα, να στοιβάζονται μαζί με άλλους 3.000-4.000 συνοδοιπόρους τους πίσω από τις κορδέλες της αστυνομίας, με τα ΜΑΤ να φωνάζουν και να κραδαίνουν τους ψεκαστήρες για εκφοβισμό, τους διερμηνείς να ωρύονται, τις διεθνείς και τοπικές οργανώσεις να κάνουν ό,τι μπορούν, χωρίς όμως στην ουσία να δημιουργούν ένα περιβάλλον αντάξιο της κούρασης και της ταλαιπωρίας που αυτοί οι άνθρωποι έχουν υποστεί. Αντιθέτως, η περιοχή μυρίζει κοτέτσι, οι άνθρωποι είναι εξαθλιωμένοι, κοιμούνται στο δρόμο και στις λάσπες, οι αρχές αδυνατούν να εξυπηρετήσουν αποτελεσματικά τις ανάγκες τους, ομάδες εθελοντών μοιράζουν φαγητό, και οι ουρές όλο και μεγαλώνουν. Η Μόρια είναι κόλαση.
Έμεινα μόλις δύο μέρες στη Λέσβο, τη γύρισα όλη, μπήκα σε όλα τα camps, μίλησα με πάρα πολλούς ανθρώπους. Γυρνώντας στην Αθήνα έχω κρατήσει τα πρόσωπα των γυναικών που μου εμπιστεύτηκαν τα παιδιά τους, τα μωρά που γαντζώθηκαν επάνω μου, τους νεαρούς άντρες που κοιμούνται στην άκρη του δρόμου κάτω από μια σκιά για να ξεκουραστούν, τα αφημένα ρούχα, παπούτσια, σωσίβια, μπουκάλια νερό σε όλο το νησί. Δεν είδα νεκρούς, δεν είδα τα ΜΑΤ να τους ψεκάζουν. Στο λαιμό μου υπάρχει ακόμα αυτός ο λυγμός. Δεν έχει βγει προς τα έξω. Και μια εικόνα. Ένα μικρό αγόρι, που μόλις έχει αλλάξει, στέκεται στην ακροθαλασσιά και πετάει στο νερό το αρκουδάκι του. Ποιος αποφάσισε ότι αυτό το παιδάκι πρέπει να ενηλικιωθεί από τα 4 του χρόνια;
Η θάλασσα που ενώνει είναι η θάλασσα που χωρίζει και μερικές φορές οι λέξεις δεν αρκούν.
[Το κείμενο αναρτήθηκε αρχικά στο provo.gr]